Doel van het project

De Schipholspoortunnel is een belangrijke schakel van het Nederlandse spoornetwerk. Door de tunnel rijden veel treinen, onder andere van en naar Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Breda, Utrecht, Eindhoven, Venlo, Amersfoort, Almere en Groningen. Ook rijden er internationale treinen, onder andere van en naar Brussel, Parijs en London.

Deze tunnel ligt centraal in het spoornetwerk en het maximaal aantal treinen dat erdoorheen kan rijden is bijna bereikt. Dat is een probleem, want het is de ambitie van de nationale en regionale overheden om meer treinen te gaan rijden, zowel in Nederland als naar het buitenland. Reizen met de trein is immers duurzaam reizen en kan daarnaast zorgen voor minder files op onze wegen.

Het is nu al erg druk op station Schiphol Airport en in de treinen die daar rijden. Verstoringen op het spoor (veroorzaakt door bijvoorbeeld uitval, drukte of vertraging) hebben gevolgen voor reizigers. Daarnaast wordt verwacht dat er in de toekomst nog meer reizigers bijkomen door toenemende mobiliteit op landelijk niveau en plannen om nieuwe woningen te bouwen en bedrijven aan te trekken. Hiervoor zijn plannen op de Zuidas, het Schinkelkwartier in Amsterdam en bij het station van Hoofddorp.

De toename van het aantal reizigers kan in het bestaande OV-systeem en de bestaande stations voor knelpunten zorgen. Als we nu geen actie ondernemen, worden de problemen in de toekomst groter en kan de ambitie om meer treinen te laten rijden niet vervuld worden. Daarom zijn tijdig maatregelen nodig.

Het project OV-verbinding Amsterdam - Haarlemmermeer (OVAH) onderzoekt oplossingen voor de volgende knelpunten:

1. De capaciteit van de Schipholspoortunnel is op dit moment onvoldoende voor de gewenste groei van het aantal treinen.
2. De toenemende drukte op de perrons van Amsterdam Zuid en Schiphol Airport leidt tot problemen. Denk aan overvolle perrons waarop reizigers gevaarlijk dicht bij de randen van de perrons komen.
3. Zonder goede OV-verbindingen wordt de Metropoolregio Amsterdam minder aantrekkelijk als woon-, werk- en leefgebied. Het investeren in de OV-bereikbaarheid tussen Amsterdam Zuid, Schiphol en Hoofddorp is van groot belang voor een duurzame en leefbare ontwikkeling van deze regio.
4. Er is ook te weinig capaciteit in de Schipholspoortunnel om meer internationale treinen te laten rijden. Met extra capaciteit op het spoor ontstaan meer mogelijkheden om te kiezen voor een internationale trein, in plaats van een korte afstandsvlucht.

Het doel van het project is om met een voorstel te komen die deze knelpunten het beste oplost. Deze oplossing wordt het Voorkeursalternatief genoemd.

Wat voorafging

Het project OVAH kent een lange voorgeschiedenis.

• In 2002 is op basis van een eerste verkenning onder de naam CASH (Corridor Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer) is ‘OV SAAL lange termijn’ ontwikkeld. Dit heeft geresulteerd in de Structuurvisie Mainport Amsterdam Schiphol Haarlemmermeer (SMASH).
• In 2014 is de ontwikkelstrategie voor de kerncorridor Haarlemmermeer-Schiphol-Amsterdam opgesteld, onder de titel EnterNL.
• In 2017 is het MIRT-onderzoek (voorbereidingsfase) Zuidwest Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer gestart (ZWASH) om de bereikbaarheidsaspecten nader te onderzoeken. MIRT staat voor Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport.
• De resultaten van ZWASH zijn bestuurlijk vastgesteld en hebben geleid tot het besluit van de minister van Verkeer en Waterstaat op 11 november 2022 voor het starten van een MIRT-Verkenning.

Voor meer informatie over de voorgeschiedenis van het project kunt u paragraaf  2.3 van de ontwerp-NRD raadplegen.

• Eerdere rapporten zijn gepubliceerd op de website van Samen Bouwen aan Bereikbaarheid.

MIRT-Verkenningsfase en de mer-procedure

Tussen november 2022 en eind 2023 is onderzocht wat de mogelijke oplossingsrichtingen kunnen zijn om de eerdergenoemde vier knelpunten het beste op te lossen. Voordat we beslissingen kunnen nemen over de mogelijke oplossingen voor de vier genoemde knelpunten, wordt eerst onderzoek gedaan naar de effecten op het milieu. De resultaten hiervan komen in een milieueffectrapport (MER) te staan. Dit rapport wordt nu voorzien  eind 2025. Voor meer informatie over de mer-procedure kunt u vinden in de ontwerp-NRD.

In de ontwerp-NRD staat de volgende informatie:

• Hoe breed (reikwijdte) en diepgaand (detailniveau) het onderzoek naar de milieueffecten van de voorgenomen mogelijke oplossingen wordt uitgevoerd.
• Wat het project gaat onderzoeken en hoe dit onderzoek wordt uitgevoerd.
• De participatieaanpak: hoe u kunt meedenken en meedoen aan het onderzoek.

Samenwerking

De initiatiefnemers voor de MIRT Verkenning OV-verbinding Amsterdam-Haarlemmermeer (OVAH) zijn: gemeente Amsterdam, gemeente Haarlemmermeer, de provincie Noord-Holland, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de Vervoerregio Amsterdam, Schiphol Nederland B.V., Schiphol Area Development Company (SADC) en de NS.  De projectorganisatie OVAH voert de opdracht uit. De opdrachtgevers laten zich adviseren door: ProRail, KLM, GVB, Connexxion en Rijkswaterstaat.